Zdążyć przed zimą

Właśnie zaczęła się kalendarzowa jesień, a zima jest tuż tuż. Wiele roślin jeszcze kwitnie, co usypia naszą czujność. Tymczasem przymrozki przychodzą nagle, zazwyczaj wcześniej niż się tego spodziewamy. Dlatego dużo wcześniej należy przygotować się do zimy. Jeśli wiele pracy włożyliśmy aby nasze rośliny były piękne i zdrowe, to nie zmarnujmy tego w jedną noc.

Gromadzimy materiały

Przed zgromadzeniem wszystkich okryć zimowych należy najpierw przemyśleć, które rośliny należy zabezpieczyć przed mrozem. Okrycia powinny być estetyczne i mocne. Zimy są coraz dłuższe i bardziej srogie, dlatego owijanie krzewów starymi gazetami, podartą folią, firankami powiewającymi na wietrze- nie jest dobrym pomysłem.

Przygotujmy zatem agrowłókninę, maty słomiane i bambusowe, gałęzie drzew iglastych, korę sosnową i wióry drewniane, trochę suchych liści.

Zakładanie zimowego ubranka

Sygnałem do zakładania zimowych okryć są pierwsze przymrozki, które ścinają" liście i niezdrewniałe pędy. Rośliny zapadają wówczas w głęboki, zimowy sen. Wcześniejsze okrywanie roślin jest niewskazane, gdyż zamiast pomóc roślinom moglibyśmy im zaszkodzić. Przerwalibyśmy trwającą cały czas asymilację substancji odżywczych mających pomóc roślinie w przetrwaniu zimy oraz stworzylibyśmy wspaniałe warunki dla myszy i innych gryzoni. Najwięcej troski potrzebują rośliny świeżo posadzone oraz bardzo młode, nawet te, które uchodzą za bardzo odporne na mróz.

Drzewa i krzewy, które gubią liście na zimę owijamy słomą i zawiązujemy sznurkiem. Jeśli roślina jest bardzo wrażliwa do środka można wsypać trochę suchych liści. Dobrym materiałem do owijania jest również agrowłóknina, która przepuszcza powietrze. Nadaje się również do owijania roślin zimnozielonych, które potrzebują w zimie światła. Do okrycia tych roślin można zastosować jutę. Rośliny zimnozielone (nie zrzucają liści na zimę) np. rododendrony, bluszcze, bukszpany, laurowiśnie, iglaki rosnące w słońcu i narażone na silne, wysuszające wiatry cierpią w wyniku suszy fizjologicznej. Zimowy wiatr je wysusza, a silne zimowe słońce powoduje, że ich liście parują, zaś rośliny nie mogą pobrać wody z zamarzniętego podłoża. Dlatego, jeśli w ciągu zimy będzie parę dni oddechu od mrozów należy takie rośliny podlać.

Niektóre krzewy np. róże (niektóre rodzaje) należy przyciąć, a dolną ich część okryć usypanym na wysokość 30 cm kopczykiem ziemi lub kory dla zabezpieczenia korzeni oraz kilku pierwszych oczek.

Obfite opady śniegu powodują deformację a nawet łamanie niektórych krzewów iglastych, dlatego warto obwiązać je sznurkiem- zwłaszcza te najbardziej strzeliste. W zimie zaś należy pamiętać o strzepywaniu nadmiaru śniegu z roślin aby nie wyrządził im krzywdy.

Byliny przed zimą ścinamy, pozostawiając kilku centymetrowe fragmenty łodyg. Przykrywamy je gałązkami jodły lub sosny, które długo nie tracą igieł. Można zastosować również agrowłókninę.

Wykopujemy bulwy i kłącza niektórych roślin kwitnących w ogrodzie (dalie, kanny, mieczyki). Układamy je w skrzyniach drewnianych lub tekturowych pudełkach, przesypujemy suchym torfem lub piaskiem i przechowujemy w pomieszczeniu gospodarczym w temp. 3-10 ľC aż do wiosny.

Cebule roślin wiosennych (tulipany, hiacynty, krokusy, szafirki), które posadziliśmy we wrześniu i październiku przysypujemy warstwą kory, słomy, wiórów.

Jeśli ładna pogoda utrzymuje się długo na początku listopada ostatni raz kosimy trawnik. Grabimy wszystkie liście, aby na wiosnę w miejscach ich zalegania nie zrobiły się brzydkie, brązowe plamy. Przy okazji grabienia wyczesujemy nagromadzony przez lato filc (warstwę obumarłych roślin), aby zminimalizować groźbę rozwoju chorób grzybowych, którym sprzyja duża wilgotność gleby. Dodatkowo warto wykonać zabieg areacji czyli nakłuwania darni. Służą do tego profesjonalne maszyny, ale można zabieg wykonać kupując w sklepie ogrodniczym specjalne podeszwy, które montuje się do butów. To „dziurkowanie" trawnika rozluźnia zbite podłoże, powoduje lepszą przyswajalność nawozów, a nadmiar wody wchłania się do gleby. Napowietrzanie pobudza także system korzeniowy trawy do rozrastania się oraz ogranicza rozwój mchu. W jesieni dokonuje się również nawożenia trawnika fosforem (superfosfat lub mączka fosforowa) i potasem (siarczan potasu lub sól potasowa), gdyż dzięki tym pierwiastkom staje on się mniej podatny na choroby grzybowe. Można także użyć gotowego jesiennego nawozu przeznaczonego specjalnie do trawnika np. Agrofoska, Florovit.

Pękające pnie

Kiedy zimą w dzień świeci piękne słońce, zaś nocą temperatura spada niektórym drzewom o gładkiej korze pękają pnie i grube konary. Powstają rany, które osłabiają rośliny i czynią je bardziej podatne na choroby grzybowe. Najbardziej znaną metodą jest bielenie takich pni wapnem ogrodowym. Najbardziej zagrożone są drzewa owocowe, magnolie, wiśnie ozdobne, młode buki, graby. Jeśli już dojdzie do pęknięcia, to warto je posmarować preparatem przyspieszającym gojenie rany.

Rośliny w pojemnikach

Najbardziej wrażliwe rośliny trzeba niestety przenieść do pomieszczenia. Na zewnątrz nie mogą zimować: pelargonie, fuksje, datury, lantany. Wymagają jasnego pomieszczenia o temp. ok.10 ľC, skrócenia pędów do 1/3 długości i ograniczenia podlewania.

Jeśli roślin w pojemnikach jest dużo można je zgromadzić w jednym miejscu, w zacisznym zakątku ogrodu. Jeśli jest taka możliwość można część donic zakopać w ziemi, aż po same krawędzie, zaś górę rośliny osłonić stroiszczem, słomą lub agrowłókniną. Duże donice, które ciężko jest podnieść osłaniamy folią bombelkową, jutą albo matą słomianą. Można również plastikową donicę (rośliny posadzone w takich donicach najgorzej znoszą mróz) włożyć do drewnianej skrzyni lub wiklinowego kosza wypełnionych styropianem bądź trocinami. Wszystkie donice nie powinny stać bezpośrednio na podłożu lecz powinniśmy podłożyć pod nie styropian, deseczki wsparte na klockach, tekturę itp.

W sklepach ogrodniczych dostępne są również specjalne osłony termoizolacyjne na pojemniki.

Niektóre rośliny wymagające okrycia na zimę

Iglaste: cedr, cis pospolity, cyprysik japoński, cyprysik Lawsona, metasekwoja, sosna bośniacka, sosna himalajska, sosna żółta, żywotnik wschodni.

Liściaste: azalia, budleja Dawida, hortensja ogrodowa, kalmia szerokolistna, klon palmowy, laurowiśnia wschodnia, pieris japoński, róża, rododendron, żarnowiec.

Pnącza: akebia pięciolistkowa, glicynia chińska, milin amerykański, powojniki, wiciokrzew.