Elewacje drewniane powrót do natury

Wybudowaliśmy nasz wymarzony dom i teraz zastanawiamy się jak zabezpieczyć go przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Jaką elewację wybrać? Musi ona nie tylko pasować wizualnie do projektu architektonicznego budynku, ale i powinna być funkcjonalna.

Coraz większą popularność zyskują elewacje drewniane. Kojarzą się one z ciepłem, bezpieczeństwem i ekologią. Ponadto nadają budynkowi wyjątkowy charakter. Metoda ta jest jedną z najstarszych, służących do ochrony ścian zewnętrznych. Przez lata wypierana przez panele z tworzywa sztucznego, znów powraca do łask. Elewacje drewniane wybieramy ze względu na walory zdrowotne, ekonomiczne, a także komfort otoczenia. Można je spotkać na nowoczesnych osiedlach, obiektach handlowych i biurowych, prywatnych rezydencjach. Polacy odchodzą od dawnych skojarzeń i przeświadczeń, że drewniany dom może funkcjonować tylko na wsi. Dziś drewniane wykończenia dodają elegancji i kolorytu każdemu budynkowi.

Jak dobrać drewno na elewacje?

Wybierając drewno na elewację należy pamiętać, że jego właściwości są pochodną wielu cech m. in. struktury drewna i jego składu, sezonowania i suszenia, strugania, przechowywania, prawidłowego montażu.

Zalecamy stosować drewno, które - w zależności od gatunku - po suszeniu będzie miało wilgotność około 12- 18% ( +/- 2%). Od dawna stosuje się drewno ze świerka, sosny, dębu, modrzewia, a ostatnio także coraz popularniejsze stają się elewacje z drewna egzotycznego m.in. cedr czerwony, tatajuba, okoume, meranti, - mówi Dariusz Bielski z firmy DLH Poland.

Cedr czerwony (Western red cedar , łac. Thuja plicata) jest idealnym drewnem do zastosowania na elewację. Cedr wzrasta w surowym klimacie podbiegunowym. Jest drewnem bardzo stabilnym, o wysokiej odporności na czynniki atmosferyczne, korzystnych właściwościach termoizolacyjnych, a także wyjątkowych walorach estetycznych. Cedr ma kolor od beżowego do ciemnobrązowego. Deski cechuje szeroka gama kolorów, także zróżnicowanie kolorystyczne w obrębie jednej deski. Z czasem cedr będzie zmieniał pierwotny kolor na srebrzystoszary (patyna).

Modrzew syberyjski (łac. Larix sibirica) pozyskiwany jest w surowym syberyjskim klimacie. Jest drewnem o małych przyrostach rocznych, bardzo wytrzymałym. Jest w kolorze brunatno-miodowo-czerwonym. Modrzew z czasem pokryje się patyną (szary kolor).

Świerk skandynawski (łac. Picea abies) pochodzi ze Skandynawii. Drewno ma jasny kolor z lekko żółtawym zabarwieniem, często nazywane jest drewnem białym. Różni się od krajowego surowca ładniejszą fakturą drewna, ma mniej sęków oraz małe przyrosty roczne, co ma istotny wpływ na wytrzymałość drewna.
Tatajuba (łac. Bagassa Guianensis) pochodzi z Ameryki Południowej. Żółto brązowy, a z upływem czasu ciemno brązowy kolor drewna w połączeniu z ładnym profilem deski nadaje w efekcie końcowym atrakcyjną formę elewacji budynku.
Okoume (łac. Aucoumea klaineana) - jest gatunkiem od niedawna spotykanym jako materiał wykończenia ścian budynku. Naturalne drewno okoume w kolorach od jasno różowego do brązowego jest wybarwiane (np. lazurami impregnującymi) w tysiącach kolorów, dzięki czemu w łatwy sposób można dobrać kolor elewacji do pozostałych wykończeń budynku.
Meranti (łac. Shorea pauciflora). Naturalne drewno ma kolor od szaro-brązowy, czerwony do ciemno brązowego. Elewacja z drewna meranti (DRM - Dark Red Meranti) wspaniale komponuje się ze stolarką okienną wykonaną z tego samego gatunku drewna.

Naturalna trwałość drewna oznacza wrodzoną odporność drewna na atak organizmów (grzyby, owady, świdraki morskie) niszczących drewno (wg normy PN-EN 350-2)

Naturalna trwałość wobec grzybów rozkładających drewno obrazuje poniższe zestawienie (norma DIN EN 350-2).

1 klasa. Bardzo trwałe: TATAJUBA

2 klasa. Trwałe: CEDR CZERWONY

3 klasa. Średnio trwałe : MODRZEW SYBERYJSKI

4 klasa. Mało trwałe: ŚWIERK SKANDYNAWSKI, OKOUME, MERANTI CZERWONE

5 klasa. Nietrwałe

Naturalna trwałość na owady Hylotrupes bajulus, Anobium punctatum, Lystus brunneus, Hesperophanes cennereus jest sklasyfikowana jako: klasa D -trwałe, klasa-S -podatne.

Naturalna trwałość wobec termitów. Zgodnie z normą PN-EN 350-2 wyróżnia się klasy trwałości: D (trwałe), M (średnio trwałe), S (podatne).

Trwałość odnosi się tylko do twardzieli, biel drewna należy uznawać za należące odpowiednio do klasy nietrwałe lub podatne.

Jak konserwować drewnianą elewacje?

Do najczęściej spotykanych sposobów zaliczamy:

impregnację - tj. nasycanie tkanki drzewnej ciekłymi roztworami substancji chemicznych o działaniu grzybobójczym, owadobójczym oraz ogniochronnym.
bejcowanie - zwiększa odporność na promienie UV, w niewielkim stopniu hamuje rozwój grzybów i pleśni, nadaje kolor. Bejca wnika w drewno na kilka milimetrów nie tworząc na jego powierzchni powłoki.
lakierowanie - chronią przed korozją biologiczną, promieniowaniem UV, akcentują rysunek drewna i ożywiają jego barwę.
malowanie - chronią przed korozją biologiczną, promieniowaniem UV.

Regularnie pielęgnowane elewacje z drewna będą ozdobą naszego domu przez wiele lat. Budując dom warto wziąć pod uwagę ten rodzaj elewacji, by nie tylko udekorować swoją przestrzeń, ale także by być ekologicznym - żyć w zgodzie z naturą.

Autor: Szymon Gacki